Оқушыларға лексиканы оқытудың білімділік, танымдық маңызы тіл білімі туралы ұғымды терең меңгертумен қатар, әр сөздің орынды қолданылуы арқылы ойды толық және дәл жеткізуге, қызмет ететін сан алуан мағыналы сөздерді түсініп, талдап, таңдап қолдана білуге, мәнерлі, дұрыс сөйлеу, оқушының тіл байлығын дамыту, тіл мәдениетін қалыптастыру мақсатын қояды. Оқушыларға лексиканы оқытудың білімділік, танымдық маңызы тіл білімі туралы ұғымды терең меңгертумен қатар, әр сөздің орынды қолданылуы арқылы ойды толық және дәл жеткізуге, қызмет ететін сан алуан мағыналы сөздерді түсініп, талдап, таңдап қолдана білуге, мәнерлі, дұрыс сөйлеу, оқушының тіл байлығын дамыту, тіл мәдениетін қалыптастыру мақсатын қояды.
Сөз байлығының аздығы, оқушылардың өз ойын ауызша, әрі жазбаша, дәл, жүйелі, ықшамды етіп жеткізуіне қиындық келтіреді. Сондықтан сабақта сөздік жұмысын дұрыс ұйымдастырудың мәні зор. Біріншіден, ол оқушының сөз байлығын молайтып, кеңітсе, екіншіден, үйренген сөздерін қатесіз, сауатты жазуға бейімдейді, үшіншіден, сөзді үйрену арқылы бала тіл нормасымен сөйлеп үйренеді. Сөз байлығының аздығы, оқушылардың өз ойын ауызша, әрі жазбаша, дәл, жүйелі, ықшамды етіп жеткізуіне қиындық келтіреді. Сондықтан сабақта сөздік жұмысын дұрыс ұйымдастырудың мәні зор. Біріншіден, ол оқушының сөз байлығын молайтып, кеңітсе, екіншіден, үйренген сөздерін қатесіз, сауатты жазуға бейімдейді, үшіншіден, сөзді үйрену арқылы бала тіл нормасымен сөйлеп үйренеді.
- Сөздің атауыш немесе тура мағынасы - Сөздің атауыш немесе тура мағынасы 1.Түпкі мағына 2. Туынды мағына а) көп мағыналы сөз ә) омоним б) синоним в) антоним г) кірме сөздер (араб, парсы, моңғол, орыс тілінен енген сөздер) ғ) табу д) эвфемизмдер е) дисфемизмдер
Сөздердің тіркесу сипатына байланысты туған мағыналары 1. Сөздің еркін мағынасы 2. Фразеологиялық байлаулы мағына - Сөздің стилистикалық қызметіне байланысты туған лексикалық мағыналары 2. Бейнелі мағына (троппен фигуралардың түрлері) 3. Терминдік мағына - Сөздердің қолданылу сипатына байланысты түрлері а) жалпылама лексика ә) қолданылу өрісі тар лексика 1. Сөздердің стильдік қызметіне байланысты түрлері 2. Сөздердің актив және пассив қолданылатын түрлері
Әдіскер А.Айғабылов лексиканы оқытудың маңызын былайша дәйектейді: «Ана тілінде сөйлей білетін адамның барлығы да сол тілдің заңдылықтарын, қыр-сырын, сыр-сипатын толық біле береді деуге болмайды». Сондықтан оқушыларға лексиканы оқытудың маңызы өте зор деп ойлаймын. Әдіскер А.Айғабылов лексиканы оқытудың маңызын былайша дәйектейді: «Ана тілінде сөйлей білетін адамның барлығы да сол тілдің заңдылықтарын, қыр-сырын, сыр-сипатын толық біле береді деуге болмайды». Сондықтан оқушыларға лексиканы оқытудың маңызы өте зор деп ойлаймын.
Достарыңызбен бөлісу: |