Пән: «Жер ресурстарын қорғау» Мамандық шифры: 5В073100 Өмір тіршілік қауіпсіздігі және қоршаған ортаны қорғау мамандарға арналған



Дата16.07.2017
өлшемі152.45 Kb.
#37481

Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым министрлігі

Абай Мырзахметов атындағы Көкшетау университеті

Инженерлі экологиялық факультет

Экология, өмір қауіпсіздігі және қоршаған ортаны қорғау кафедрасы



ӨЗІНДІК ДАЙЫНДЫҚҚА АРНАЛҒАН СҰРАҚТАР
Пән: «Жер ресурстарын қорғау»

Мамандық шифры: 5В073100 Өмір тіршілік қауіпсіздігі және қоршаған ортаны қорғау мамандарға арналған

Оқыту формасы: күндізгі

Көкшетау, 2017



Өзіндік дайындыққа арналған сұрақтарды құрастырған оқытушы Аятхан Магаш Аятханұлы

«Жер ресурстарын қорғау» пәнінен оқу жұмыс бағдарламасы типтік бағдарламаға сәйкес құрастырылды.


Өзіндік дайындыққа арналған сұрақтар оқу бағдарламасына сәйкес құрастырылған.

ОӘК студенттер және оқытушыларға арналған.

А.Мырзахметов атындағы Көкшетау университетінің әдістемелік кеңесінде бекітілген:
Оқу бағдарламасы кафедра отырысында талқыланды және бекітілді.
№ хаттама ___ _____________ 2016 ж.
Кафедра меңгерушісі ___________________б.ғ.к. Макеева Л.А.

Университеттің әдістемелік кеңесінде қабылданды


№ хаттама ___ _____________ 2016 ж.

Әдістемелік кеңестің төрайымы

Рецензент: аға оқытушы, б.ғ.к. Баязитова З.Е

Жер ресурстарын қорғау -3 кредит.
Пәннің мақсаты және міндеттері: Табиғатты қорғау туралы ілімнің ғылым негіздерін жердің табиғи антропогендік жүйелерінің эколлогиялық аны ретінде геоэкологияның негіздеуші принциптерін зерттеу, анықталған заңдылықтарды қолданбалы экологияның теориясымен тәрбиесіне іс жүргізуде қолдану.

Дәріс 1-2 Жер – қоршаған ортаның ең басты мәселесі.




  1. Кез келген ластаушы затты неше параметр бойынша бағалауға болады?

  1. Кейбір болжамдық есептеулер бойынша экономиканың құрылымын оңтайландыру нәтижесінде қанша пайыз табылатын ресурстарын үнемдеуге соңғы нәтижелерді кемітпей-ақ қол жеткізуге болады?

  1. Киото хаттамасы қай елде болды?

  1. Киото хаттамасы қандай мәселені қарастырды ?

  1. Климаттың ғаламдық жылыуна алып келетін парникті газ негізі?

  1. Коммонердің 3-ші экологиялық заңы?

  1. Коммонердің 4-ші экологиялық заңы?

  1. Коммонердің бірінші экологиялық заңы...

  1. Көлеңке сүйгіш өсімдіктерді басқаша қалай атайды?

Дәріс 3-4 Қазақстанның жер ресурстары




  1. Қазақстан 1990ж бастап табиғатты пайдалану экономикалық әдістермен басқаруға бағытталған қандай саясат қалыптаса бастады?

  1. Қазақстан бойынша алғаш дамыған кен орны қандай қалада болды?

  1. Қазақстан жерінде сүтқоректілердің неше түрі белгілі?

  1. Қазақстан Республикасы бойынша сапасыз су қай аумақтарда ?

  1. Қазақстан Республикасының қоршаған ортаны қорғау министірлігімен 2001 жылы 1200 шаралар қаржыланған. Оның ішінде 349 шаралар –

  1. Қазақстан территориясында қанша термоядролық атом сутек бомбалардың сынаудан өткізген?

  1. Қазақстан экономикасының қуат сыйымдылығы АҚШ-тан 4 есе,Жапониядан қанша есе артық тұтынады?

  1. Қазақстанда ең ірі көмір өндіру өнеркәсібі қандай қалада?

  1. Қазақстанда қанша дәрілік өсімдіктер түрлері өседі ?

  1. Қазақстанда неше мыңға жуық өзендер бар?

  1. Қазақстанда неше ұлттық парктер бар?

  1. Қазақстандағы ормандардағы ағаштың қоры қанша ?

  1. Қазақстандағы ірі су қоймаларын ата:

  1. Қазақстандағы экологиялық төлемдер:

  1. Қазақстандағы экономикамыздың басты көрсеткіштерін ата?

Дәріс 5-6 Жер ресурстарын рационалды пайдалану түсініктері мен мазмұны



  1. Қазақстанның қай жерінде күні бүгінге дейін қоқыс қалдықтары үйіліп жатыр?

  1. Қазақстанның қандай бөлігі орманды жерлер алып жатыр?

  1. Қазба байлықтарға қайсысы жатады?

  1. Қай ғасырдан бастап өндірістің қоршаған табиғатқа әсері кеңейе бастады?

  1. Қай жылы «мониторинг» термині пайда болды?

  1. Қай жылы Қазақстан үкіметі Киото хаттамасынна қол қоюға келісті?

  1. Қай облыстар өз өнеркәсіп орындарына және шаруашылықтарына Ертіс өзенінің суын кеңінен пайдалануда:

  1. Қай химикат отын ретінде пайдаланады?

  1. Қалдық сулар иісін жою процесі қалай аталады

  1. Қалдықты пайдаланудың жалпы тиімі?

  1. Қандай қорды пайдалану төлемдері ең күрделі әрі жан-жақты қызметтер атқарады:

  1. Қарастырылған экономикалық зиянды есептеу әдістерінің бәріне тән жалпы кемшілік:

  1. Қасқырлар жыл сайын бұғылардың 25 пайызға жуығын өлтіреді. Бұл құбылыс өзара әсердің қандай формасына жатады.

Дәріс 7-8 Ауыл шаруашылық жерлер




  1. Қолдан жасалған техникалық әлем –

  1. Қорғасынның ауада жоғарғы мөлшері қай қалада көп мөлшерде байқалады?

  1. Қоршаған ортаны қорғау министірліктрдің мәліметтері бойынша төлемдердің неше пайызы табиғат қорғау жұмыстарына бағытталады:

  1. Қоршаған ортаны қорғау ұлттық жоспары қашан қабылданды:

  1. Қоршаған ортаның қатаң белгілі бір жағдайларын қажет ететін ағзаларды қалай атайды?

  1. Қоршаған ортаның ластануынан шығатын шығындар неше бөліктен тұрады ?

  1. ҚР – ғы қошаған ортаны ең көп ластайтын өнеркәсіп салаларын атаңыз:

  1. ҚР – ғы шөлдеген жер ауданы қанша пайызды құрайды?

  1. ҚР Ерекше қоғалатын табиғи аумақ туралы заңы қашан қабылданды:

  1. ҚР жерлерінің қандай экологиялық мәселесі 1-ші орында тұр

  1. ҚР қанша қаласының маңайында 67 жерінен радиоактивті қалдықтары табылған?

  1. ҚР қоршаған ортаны қорғау және пайалану не бойынша жүзеге асырылады:

  1. ҚР қоршаған ортаны қорғау саласындағы ұлттық бағдарлама қай жылы бекітілді:

Дәріс 9-10 Жергілікті жерлерді рационалды пайдалануы мен оны қорғау.



  1. ҚР-ның минералдық отынның қоры неше млрд тонна жетеді?

  1. Құрғақ және ыстық климатқа үйренген құрғақсүйгіш жануарлар:

  1. Құрлықтың биомассасының негізгі бөлігін (99,2%)

  1. Ластану қандай белгілері бойынша жіктеледі?

  1. Мақсаттылық пен кешенді процесс нәтижесіндегі жүйелік білімді игеру қоршаған ортаға шеберлі және дағдылы ықпал ету, жағдайы мен қоршаған ортаның өзгеріс салдары деп атаймыз

  1. Маңғыстау ауыр мұнаймен қандай зат алуға болады?

  1. Маңызды минералдық ресурстардың бірін ата?

  1. Мемлекеттік инновациялық саясат жүргізу Ұлттық инновациялық құруға мүмкіндік береді.Оның басты міндеті

  1. Синтетикалық талшылықтарды алуға неше тонна су қажет?

  1. Соңғы жылдар ішінде Семей облысында адамдарда қандай ауруға шалдыққаны байқалған?

  1. Соңғы кездерде өндірісте және адам тұрмысында судың пайдаланатын мөлшері :

  1. Стокгольмде өткен конференцияда неше мемлекет қатысты?

  1. Су көздерінің ластану нәтижесінде адамдардың неше пайызы ауруға шалдығады ?

  1. Су көздерінің ластануы оларға әртүрлі қандай қалдықтарының түсуіне болады:

  1. Су қоймаларының ластануының түрлері:

  1. Су құрамындағы су органикалық заттардың мөлшерінің көбеюі қалай аталады?

  1. Суды буландырудан кейін қалған тұздар мен басқа заттардың салмағымен анықталатын судың қасиеті:

  1. Суды тазалаудың негізгі жолдары неше категорияға бөлінеді?

  1. Судың булануы кезінде не байқалады?

  1. «Экология»терминін енгізген ғалым:

  1. Алғаш рет «экология» термині енген жыл:

Дәріс 11-12 Өндірістік, транспортттық және қорғаныс жерлердің рационалды пайдалануы мен қорғалуы.



  1. Географиялық қабықтағы геоэкологиялық мәселелерді зерттеу мен алдын алудың жолдарының бірі:

  1. Жер және су экожүйелері пәнінің зерттейтін жүйесі:

  1. Жер және су экожүйелері экологияда төмендегі критериймен бөлінеді:

  1. Жер және су экожүйелерін зерттеу объектісі болып табылатыны:

  1. Жер ресурстарын сақтауына келесі шаралар кіреді:

  1. Жер шарының қазіргі заманғы экологиялық проблемасы:

  1. Кешенді экологиялық мониторинг жүйесі қарастырады:

  1. Кешенді экологиялық мониторинг жүйесі қарастырады:

  1. Климаттың жылынуы ...проблемаға жатады:

  1. Қоғамдағы табиғи ортаны зерттеу, қор үнемдеу және табиғатты қорғау шаралары аталады:

  1. Қызыл Кітаптың маңызы:

Дәріс 13-14 Қорғалатын, табиғи территориялық рекрациондық және тарихи – мәдениеттік жерлер.




  1. Ластанудың трансшекаралық жолдарын анықтайтын негізгі климаттық факторлар:

  1. Материалдық жүйенің өзін тепе-теңдіктен шығаруға талпынатын күштерге қарсы тұра алу қабілеті аталады:

  1. Мекемелердің ластау мәселелерін шешкенде үш негізгі кезеңді бөледі:

  1. Мұхит осы жүйеге кіреді:

  1. Нақты антропогендік көздің әсер ету мониторингі:

  1. Нақты антропогендік көздің әсер ету мониторингі:

  1. Никель және кобальт кендері Қазақстанның қай қалаларында орналасқан?

  1. Ноосфераны зерттеген ғалым:

  1. Озон қабаты- биосфераның тіршілігі үшін қажетті жағдай, себебі:

  1. Озон қабатының маңызы қандай:

  1. Озон тесіктерінің аса көп таралуы байқалатын жері:

  1. Организмдердің денесінен өзіне тән химиялық өнімдер шығару арқылы қарым-қатынас жасау жолы аталды.

  1. Осы ғалым «Экология» терминін ғылымға алғаш рет енгізді:

  1. Өнеркәсіптің ең ластаушы саласы:

  1. ПДЭН – бұл:

  1. Сарқылмайтын табиғат ресурстарын атаңыз:

  1. Су объектілері ластануының зерттелуі мен оңтайландыру проблемаларына жатады:

  1. Су объектілері үшін табиғи ортаның сапалы нормативтері:

Дәріс 15-16 Орман шаруашылығын қорғау және оны пайдалану.




  1. Ылғал сүйгіш жануарлар

  1. Көлеңке сүйгіш өсімдіктер

  1. Бергман ережесі қай жылы ұсынылды

  1. Аллен ережесі қай жылы ұсынылыд

  1. М. Андерсон гетеротрофтыларды неше категорияға бөлді

  1. Микрософтарды ең алғаш атап көрсеткен ғалым

  1. Аталған факторлардың қайсысы битоикалық факторға жатады

  1. Ресурстар сарқылуына қарай нешеге бөлінеді

  1. Ағзалардың неше мекен ету ортасы бар

  1. Төменде аталғандардың қайсысы жасады ластану көздеріне жатады

Дәріс 17-18 Сулы фондтың қорғалуы мен оның рационалды пайдалануы.




  1. Судың мөлшері атмосферадан қанша аспау керек

  1. Биосфера түсінігі енгізген француз ғалымы

  1. Планетадан ағзалардын барлықжиынтығын Вернадский қандай зат деп атады

  1. 1926ж Вернадский биосфера туралы қандай мөселе қозғалды

  1. Жер мен куннің ең аз арақашықтығы

  1. Жердің күннен алынатын энергиясы қанша пайыз болу керек

  1. Өсімдіктер азоты ыдырағаннан кейін қандай зат алады

  1. Жануарлар тыныс алу нәтежиесинде бөлініп шығатын фермент

  1. Қандай бейорганикалық заттар өсімдік үшін азық көзі болап табылады

Дәріс 19-20 Топырақ ресурстардың қорғалуы мен рационалды пайдалануы. Топырақ – табиғаттың ең басты обьектісі.




  1. Астеносфераның латынша мағынасы

  1. Жердік қыртысымен ядросының аралығында орналасқан сфера

  1. Сағат сайын жерге орта есеппен алғанда қанша млрд тонна метиорит заттары түседі

  1. 1987 ж Озон қабаты бұзатын заттар туралы халықаралық келісім қайда өтті

  1. Ауа және жаңбыр химиялық климатологияның басталуы атты еңбектің автора

  1. Эволюция терминін алғаш қолданған ғалым

  1. Ежелгі адамдарды қалай атайды

  1. Коммонер неше тұжырым жасаған

  1. Экожүйе терминін еңгізген

  1. Кибернетика грек тілінен аударғанда

  1. Некротрофтар грек тілінен аударғанда қандай мағына береді

  1. Даму цикілінің бір бөлігі топырақта өтетін жануарлар

  1. Тератогендергрек тілінен аударғанда қандай мағына береді

  1. Кіші биологиялық тірі ағзалар атомдар арасындағы биогендік

Дәріс 21-22 Қазақстанның топырақ құрылымының сипаттамасы.




  1. Вернадскийдің ноосфера бупанб бірер сөз мақсаты нешінші жылы қабылданды

  1. Швецария астраномы Р.Вольт жердің магнитизм нешінші жылы тәуелді екендігін есептер шығарды

  1. Биосфера қандай қабатқа жатады

  1. Қай жылы Зюсс биосфераны ғылымға енгізді

  1. Биосфераны ғылымға енгізген ғалым

  1. Биосфера неше қабаттан құрылған

  1. Тіршіліктің пайда болуы жайлы теорияны ұсыеған ғалымдар

  1. 20ғ 20 жылдары Қытайдан табылған адам атауы

  1. 1960ж ми көлемі 670 см болап табылған шебер адамның қалдықтарын тапқан архиолог

  1. Жылулық әсерді тудыратыңгаздың бірі

  1. Планетамыздың үстінгі қабатының 70%-дан астам көлемін не алып жатыр

  1. Жердің центірі неше км тереңдікте орналасқан

Дәріс 23-24 Жер кадастыры және жер мониторингі




  1. Ластану қандай белгілері бойынша жіктеледі?

  1. Мақсаттылық пен кешенді процесс нәтижесіндегі жүйелік білімді игеру қоршаған ортаға шеберлі және дағдылы ықпал ету, жағдайы мен қоршаған ортаның өзгеріс салдары деп атаймыз

  1. Маңғыстау ауыр мұнаймен қандай зат алуға болады?

  1. Маңызды минералдық ресурстардың бірін ата?

  1. Мемлекеттік инновациялық саясат жүргізу Ұлттық инновациялық құруға мүмкіндік береді.Оның басты міндеті

  1. Синтетикалық талшылықтарды алуға неше тонна су қажет?

  1. Соңғы жылдар ішінде Семей облысында адамдарда қандай ауруға шалдыққаны байқалған?

  1. Соңғы кездерде өндірісте және адам тұрмысында судың пайдаланатын мөлшері :

  1. Стокгольмде өткен конференцияда неше мемлекет қатысты?

  1. Су көздерінің ластану нәтижесінде адамдардың неше пайызы ауруға шалдығады ?

  1. Су көздерінің ластануы оларға әртүрлі қандай қалдықтарының түсуіне болады:

  1. Су қоймаларының ластануының түрлері:

  1. Су құрамындағы су органикалық заттардың мөлшерінің көбеюі қалай аталады?

  1. Суды буландырудан кейін қалған тұздар мен басқа заттардың салмағымен анықталатын судың қасиеті:

  1. Суды тазалаудың негізгі жолдары неше категорияға бөлінеді?

  1. Судың булануы кезінде не байқалады?

Дәріс 25-26 Жер ресурстарының экономикалық бағалануы.





  1. ҚР – ғы қошаған ортаны ең көп ластайтын өнеркәсіп салаларын атаңыз:

  1. ҚР – ғы шөлдеген жер ауданы қанша пайызды құрайды?

  1. ҚР Ерекше қоғалатын табиғи аумақ туралы заңы қашан қабылданды:

  1. ҚР жерлерінің қандай экологиялық мәселесі 1-ші орында тұр

  1. ҚР қанша қаласының маңайында 67 жерінен радиоактивті қалдықтары табылған?

  1. ҚР қоршаған ортаны қорғау және пайалану не бойынша жүзеге асырылады:

  1. ҚР қоршаған ортаны қорғау саласындағы ұлттық бағдарлама қай жылы бекітілді:

  1. ҚР-ның минералдық отынның қоры неше млрд тонна жетеді?

  1. Құрғақ және ыстық климатқа үйренген құрғақсүйгіш жануарлар:

  1. Құрлықтың биомассасының негізгі бөлігін (99,2%)

Дәріс 27-28 Жер қатынастарының мемлекеттік басқарылуы.




  1. Көршілес елдерде күкірт сутектің түскен үлесі:

  1. Күміс түстес шапшаң балқитын жеңіл металл?

  1. Кімнің айтуы бойынша зиянды болдырмаудың және оны өтеуді әр түрлі міндеттермен есептейді ?

  1. Кімнің пікірі бойынша экономикалық зиян деп қоршаған ортаның жоғарғы деңгейінің ластануы салдарынан халықтың және халық шаруашылығы болып табылады ?

  1. Қазақстан 1990ж бастап табиғатты пайдалану экономикалық әдістермен басқаруға бағытталған қандай саясат қалыптаса бастады?

  1. Қазақстан бойынша алғаш дамыған кен орны қандай қалада болды?

  1. Қазақстан жерінде сүтқоректілердің неше түрі белгілі?

  1. Қазақстан Республикасы бойынша сапасыз су қай аумақтарда ?

  1. Қазақстан Республикасының қоршаған ортаны қорғау министірлігімен 2001 жылы 1200 шаралар қаржыланған. Оның ішінде 349 шаралар –

  1. Қазақстан территориясында қанша термоядролық атом сутек бомбалардың сынаудан өткізген?

  1. Қазақстан экономикасының қуат сыйымдылығы АҚШ-тан 4 есе,Жапониядан қанша есе артық тұтынады?

  1. Қазақстанда ең ірі көмір өндіру өнеркәсібі қандай қалада?

  1. Қазақстанда қанша дәрілік өсімдіктер түрлері өседі ?

  1. Қазақстанда неше мыңға жуық өзендер бар?

Дәріс 29-30 Жер ресурстарын мемлекеттік бақылаудағы қолданысы және оны қорғау.





  1. Космос сәулесінде гелий протоннан неше есе кем

  1. Ең ұсақ вирус мөлшері

  1. 67% энергияны не сіңіреді

  1. Қандай процесс есебінен атмосфераға оттегі жиналады

  1. Биосфера ұғымы ғылымға нешінші ғасырда ене бастады

  1. Биосфера жердің

  1. 1875жылы Зюсс қандай термин енгізді

  1. жануар,өсімдік,микроағза қауымдастығы

  1. Табиғат компоненттерінің ұштасуы

  1. Табиғат зоналы неше бағытта жүреді

  1. Биосферадағы ен көне заман

  1. Биосферадағы саналы қабат

  1. Биосферадағы ең төменгі қабат (атмосфера құрамында)

  1. Биосферада +50%-дан -50%-ға дейін болатын қабат қандай

  1. Биосферада негізгі неше қабат бар

  1. Биосфераның екінші эрасы

  1. қандай дәуірде барлық өсімдіктер теңіз суларында өскен

  1. қай дәуір кезеңінде өсімдіктер құрлыққа шыға бастады

Қолданылған әдебиет тізімі:

Негізгі:

1. Дүйсенбаева С.Т. Баубеков С.Ж.Табиғатты қорғау және экология негіздері. Оқу құралы. Алматы, 2015 ж.

2. Казбеков А.Қ. Охрана и рациональное использование земельных ресурсов. Көкшетау, «Көкше Полиграфиясы» - 2005 г.

3. Асқаров У.Б. Экология және қоршаған ортаны қорғау. Алматы, 2004 ж.

4. Баешов А. Экология және таза су проблемалары. Алматы, 2003 ж.

5. Мамыров Н.К., Тонкопий М.С., Үпішев Е.М. Табиғатты пайдалану экономикасы. Оқулық. Алматы, Эконосмика-2005 ж.


Қосымша:

1. Казбеков А.Қ. Су ресурстарын қорғау және тиімді пайдалану. Көкшетау, «Көкше Полиграфиясы» - 2008 ж.

2. Оспанова Г.С., Бозшатаева Г.Т. Экология. Оқулық, Алматы, 2009 ж.

3. Қазақстан республикасының «Жер туралы» заңы



4. Қазақстан республикасының «қазба байлық және қазба байлықты пайдалану» заңы

5. Үпішев Е.М., Мұқаұлы С. Табиғатты пайдалану экономикасы. – Алматы, 1999 ж.


Достарыңызбен бөлісу:




©stom.tilimen.org 2023
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет