Маъруза №7 Гемостаз ва фибринолиз



Дата27.03.2017
өлшемі445 b.
#6999


Маъруза № 7

  • Гемостаз ва фибринолиз

  • Режа:

  • Тромбоцитлар ва тромбоцитар гемостаз.

  • Коагулуяцион гемостаз.

  • Антикоагулянтлар.

  • Қон ивишига қарши тизим.

  • Фибринолиз жараёни.


Қон ўз фаолиятини бажариши учун оқувчанликка эга. Бу хусусият автоматик тарзда қоннинг агрегат ҳолатини бошқариш механизмлари орқали амалга оширилади. Соғлом одамларда қоннинг оқувчанлиги максимал холда. Бу эса қон айланишини оптимал холатда бўлишига ёрдам беради. Турли хил жарохатларда қон йўқотишни олдини олиш учун қон ивиши ва шу билан оқувчанлиги камайиши зарур. Бу холат гемостаз тушунчаси билан ифодаланади (қон харакатининг тўхташи).

  • Қон ўз фаолиятини бажариши учун оқувчанликка эга. Бу хусусият автоматик тарзда қоннинг агрегат ҳолатини бошқариш механизмлари орқали амалга оширилади. Соғлом одамларда қоннинг оқувчанлиги максимал холда. Бу эса қон айланишини оптимал холатда бўлишига ёрдам беради. Турли хил жарохатларда қон йўқотишни олдини олиш учун қон ивиши ва шу билан оқувчанлиги камайиши зарур. Бу холат гемостаз тушунчаси билан ифодаланади (қон харакатининг тўхташи).



Гемостаз – бу организмнинг химоя-мослашув реакцияси бўлиб, гомеостазнинг таркибий қисми ҳисобланади. У ўта мураккаб жараён бўлиб, унда қон ивиш ва ивишига қарши тизим, хамда фибринолитик тизимларнинг бир қатор физик, кимёвий, биологик омиллари иштирок этади. Гемостаз 3 та биологик тизимларнинг ўзаро таъсирларига боғлиқ: томир ташқари, томир ичи ва томир тизимлари.

  • Гемостаз – бу организмнинг химоя-мослашув реакцияси бўлиб, гомеостазнинг таркибий қисми ҳисобланади. У ўта мураккаб жараён бўлиб, унда қон ивиш ва ивишига қарши тизим, хамда фибринолитик тизимларнинг бир қатор физик, кимёвий, биологик омиллари иштирок этади. Гемостаз 3 та биологик тизимларнинг ўзаро таъсирларига боғлиқ: томир ташқари, томир ичи ва томир тизимлари.



Гемостазнинг томирдан ташқари механизми тўқима эластиклигига (тери, мушак, бириктирувчи тўқима) асосланган бўлиб, у томир диаметрининг торайишига олиб келади. Клиникада бу гемостаз сиқувчи боғлам орқали келтириб чиқарилади. Гемостазнинг томир механизми томирларнинг рефлектор қисқариши ва унинг хусусиятларига, таъсир қилувчи кимёвий моддаларга боғлиқ.

  • Гемостазнинг томирдан ташқари механизми тўқима эластиклигига (тери, мушак, бириктирувчи тўқима) асосланган бўлиб, у томир диаметрининг торайишига олиб келади. Клиникада бу гемостаз сиқувчи боғлам орқали келтириб чиқарилади. Гемостазнинг томир механизми томирларнинг рефлектор қисқариши ва унинг хусусиятларига, таъсир қилувчи кимёвий моддаларга боғлиқ.



Томир интима қавати фибрин парда билан, простациклин, антитромбин-3, фибринолиз активатори секрецияси, гепарин секреция қилиб, хамда “-” зарядланган шаклли элементларнинг “-” зарядланган интимадан қочиши орқали қон ивишига йўл қўймайди.

  • Томир интима қавати фибрин парда билан, простациклин, антитромбин-3, фибринолиз активатори секрецияси, гепарин секреция қилиб, хамда “-” зарядланган шаклли элементларнинг “-” зарядланган интимадан қочиши орқали қон ивишига йўл қўймайди.



Томирлар жарохатланганида улар серотонин, катехоламин, холинэстеразани ишлаб чиқаришади, бунинг натижасида томирларнинг торайиши кузатилади (вазоконстрикция). Шу билан бирга жарохатланган томирларда тромбоцитар тромб хосил бўлади (томирларни беркитувчи тўсиқ).Бу жараён қуйидаги кетма-кетликда боради: жарохатланган томирнинг «+» зарядланиши, «-» зарядланган тромбоцитлар адгезияси ва уларнинг агрегацияси, фибриннинг ҳосил бўлиши, тромбоцитар тўсиқ, қон лахтаси ҳосил бўлиши.

  • Томирлар жарохатланганида улар серотонин, катехоламин, холинэстеразани ишлаб чиқаришади, бунинг натижасида томирларнинг торайиши кузатилади (вазоконстрикция). Шу билан бирга жарохатланган томирларда тромбоцитар тромб хосил бўлади (томирларни беркитувчи тўсиқ).Бу жараён қуйидаги кетма-кетликда боради: жарохатланган томирнинг «+» зарядланиши, «-» зарядланган тромбоцитлар адгезияси ва уларнинг агрегацияси, фибриннинг ҳосил бўлиши, тромбоцитар тўсиқ, қон лахтаси ҳосил бўлиши.



Қон ивиш тизими иштирокида гемокоагуляция жараёни қуйидаги холатларда ўз самарасини беради:

  • Қон ивиш тизими иштирокида гемокоагуляция жараёни қуйидаги холатларда ўз самарасини беради:

  • - Ф.С.К. синтезловчи ва парчаловчи аъзолар

  • - циркуляцияланувчи қондаги Ф.С.К.

  • - қон ивиш механизмининг бошқарилиши.

  • Қон ивиш жараёнида тўқима ва шаклли элементларнинг алоҳида моддалари (омиллар) иштирок этади. Қон ивишининг асоси фибрин ҳосил бўлишидан иборат



Қон ивиши тизими мураккаб ферментатив жараён бўлиб, 4 та фазадан иборат

  • Қон ивиши тизими мураккаб ферментатив жараён бўлиб, 4 та фазадан иборат

  • - протромбиназа хосил бўлиши

  • - тромбин хосил бўлиши

  • - фибрин хосил бўлиши

  • - лахта ретракцияси



Шунингдек, қон ивиши жараёни қуйидагиларга бўлинади :

  • Шунингдек, қон ивиши жараёни қуйидагиларга бўлинади :

  • Профаза (томирдан ташқари) – томир-тромбоцитар гемостаз

  • Постфаза - фибринолиз – қон лахтасининг антифибринолитик тизим иштирокида парчаланиши



Соғлом одам қонида антикоагулятлар бўлиб (бирламчи, иккиламчи)қон ивишини олдини олади (антитромбин 3). Тиббиёт амалиётида бевосита таъсир қилувчи (натрий цитрат) ва воситали таъсирга эга (антикоагулянтларнинг активлигини сўндирувчи) антикоагулянтлар қўлланилади. Қоннинг суюқ холати, қон ивиш тизими, ПССК, фибринолиз ва антифибринолиз жараёнлари махаллий ва нейрогуморал механизмлар билан бошқарилади. Улар хали тўлиқ ва мукаммал ўрганилган эмас.

  • Соғлом одам қонида антикоагулятлар бўлиб (бирламчи, иккиламчи)қон ивишини олдини олади (антитромбин 3). Тиббиёт амалиётида бевосита таъсир қилувчи (натрий цитрат) ва воситали таъсирга эга (антикоагулянтларнинг активлигини сўндирувчи) антикоагулянтлар қўлланилади. Қоннинг суюқ холати, қон ивиш тизими, ПССК, фибринолиз ва антифибринолиз жараёнлари махаллий ва нейрогуморал механизмлар билан бошқарилади. Улар хали тўлиқ ва мукаммал ўрганилган эмас.











ТРОМБОЦИТЛАРНИНГ ВАЗИФАЛАРИ

  • 1. Адгезия-агрегация

  • 2.Концентрацион-транспорт

  • 3. Ангиотрофик

  • 4. Гемокоагуляция

  • 5. Вазоконстрия



Тромбоцитар омиллари



Бирламчи гемостаз механизми

  • 1. ТОМИР ГЕМОСТАЗ

  • Вазоконстрикция Томир ўтказувчанлик

  • - нейро-гуморал Эластиклик

  • - аксон-рефлекс Электрик заряд

  • - метаболик миқдори

  • 2.ТРОМБОЦИТАР ГЕМОСТАЗ

  • - адгезия, тромбоцитлар аггрегацияси

  • - тромбоцитар омилларнинг ажралиши

  • 3. КОАГУЛЯЦИОН ГЕМОСТАЗ

  • - фибрин хосил бўлиши



Тромбоцитлар адгезия ва агрегацияси

  • Фаолсиз Фаол

  • тромбоцит тромбоцит

  • Адгезия омиллари Агрегация омиллари

  • Виллебранд о. АДФ, Тромбин,

  • Коллаген Адреналин, Тромбоксан

  • Тромбоксан, Активация омили

  • NO Фибриноген

  • тромбоцитлар мембранасининг интегринлари





Простагландинларнинг гемостаздаги иштироки

  • Арахидон кислота

  • Липоксигеназа Циклооксигеназа

  • Лейкотриенлар PGG2

  • PGH2

  • тромбоцитларда Эндотелийда

  • Тромбоксан- Простациклин-

  • синтетаза синтетаза

  • ТРОМБОКСАН ПРОСТАЦИКЛИН

  • PGA2 PGI2









Қон ивишининг II фазаси

  • Протромбиназа

  • Протромбин (II) Тромбин



Тромбиннинг асосий таъсирлари

  • Тромбоцитлар V VIII

  • XI ТРОМБИН XIII

  • Фибриноген



III фаза свертывания крови

  • ТРОМБИН

  • Фибриноген Фибрин-мономер

  • Растворимый(S)

  • фибрин-полимер

  • XIII XIIIa

  • Нерастворимый(I)

  • фибрин



Қон ивишининг III фазаси

  • ТРОМБИН

  • Фибриноген Фибрин-мономер

  • Эрийдиган(S)

  • фибрин-полимер

  • XIII XIIIa

  • Эримайдиган(I)

  • фибрин













Оқсиллар - табиий антикоагулянтлар

  • ТРОМБИН

  • Томир эндотелияси хужайралари

  • Тромбомодулин

  • Оқсил С Оқсил С акт.

  • Оқсил S

  • VIIIa Va



АНТИТРОМБИН III

  • XII XIIa

  • XI XIa

  • IX IXa

  • +VIII ATIII

  • X Xa

  • II IIa

  • I Ia



ГЕПАРИННИНГ АСОСИЙ ЭФФЕКТЛАРИ - анти-Ха-эффект -антитромбин эффект

  • XII XIIa

  • XI XIa

  • IX IXa

  • +VIII Гепарин

  • X Xa АТ III

  • +V

  • II IIa

  • I Ia





Фибринолиз тизими

  • Экзоген

  • Тўқима(ўпка, простата), вена эндотелий, микроорганизмлар

  • Эндоген

  • Активатор Активаторлар XIIa Прекалликреин

  • ингибиторлари

  • Калликреин

  • Плазминоген Плазмин

  • Фибрин

  • Фибринолиз



Антикоагулянтларнинг таъсир механизми





Каталог: uum -> uum-normal-fiziologiya -> 3.amaliy-qism -> 1.maruza-materiallari -> ppt
ppt -> Маъруза №5 Мавзу: Хазм қилишнинг моҳияти ва ахамияти
ppt -> Функции органов пищеварения, пищеварение в полости рта и желудка
ppt -> Лекция №2 Биоэлектрические явления в возбудимых тканях План
ppt -> Анализаторларнинг умумий физиологияси. Тери анализатори. Анализаторлар тизими
ppt -> Лекция №10 Тема: Движение крови по сосудам Функциональная характеристика кровеносных сосудов
ppt -> Пищеварение в тонком и толстом кишечнике. Всасывание Переваривание патогенных веществ в тонком кишечнике
ppt -> Маъруза 26 Мавзу: Олий асаб фаолияти (оаф)


Достарыңызбен бөлісу:




©stom.tilimen.org 2023
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет