Кўкс оралиғи – мураккаб анатомик соҳа бўлиб ўнг ва чап медиастинал плевра оралиғида жойлашган Кўкс оралиғи – мураккаб анатомик соҳа бўлиб ўнг ва чап медиастинал плевра оралиғида жойлашган Орқа чегараси бўлиб умуртқа поғонасининг кўкрак қисми ва қобирғалар бўйинчаси ҳисобланади, олдинги чегараси – тўш, пастки чегараси – диафрагма. Кўкс оралиғи юқориги чегараси бўлиб тўш суягининг юқориги қирраси ҳисобланади.
Рентгенологик текшириш усуллари – рентгеноскопия, томография, газли медиастинография, сунъий пневмоторакс, ангиография Рентгенологик текшириш усуллари – рентгеноскопия, томография, газли медиастинография, сунъий пневмоторакс, ангиография Бронх орқали пункция Торакоскопия Трансторакал аспирацион биопсия Медиастиноскопия Парастернал медиастинотомия
Кўкс оралиғи жароҳатлари Кўкс оралиғи жароҳатлари Кўкс оралиғи яллиғланиш касалликлари Кўкс оралиғи ўсмалари ва кисталари
Ёпиқ жароҳатлар – ҳар дойим ички қон қўйилишлар кузатилиб, гематома ҳосил бўлиши билан кечади ва у атроф тўқима ва ҳаётий аъзоларни эзилишига олиб келиши мумкин (кўпроқ кўкс оралиғи веналари эзилиши кузатилади). Қайтувчи нерв эзилиши натижасида кузатилади: қуруқ йўтал, овозни бўғилиши; симпатик нерв тутамини эзилиши натижасида Горнер синдроми келиб чиқади (птоз, миоз, эндофтальм) Ёпиқ жароҳатлар – ҳар дойим ички қон қўйилишлар кузатилиб, гематома ҳосил бўлиши билан кечади ва у атроф тўқима ва ҳаётий аъзоларни эзилишига олиб келиши мумкин (кўпроқ кўкс оралиғи веналари эзилиши кузатилади). Қайтувчи нерв эзилиши натижасида кузатилади: қуруқ йўтал, овозни бўғилиши; симпатик нерв тутамини эзилиши натижасида Горнер синдроми келиб чиқади (птоз, миоз, эндофтальм) Очиқ жароҳатлар – хар дойим кўкс оралиғи аъзолари жароҳати билан бирга кечади, қон кетиши, медиастинал эмфизема ривожланиши кузатилади
Ёпиқ жароҳатлар – ҳаётий аъзолар (юрак, ўпкалар) фаолиятини нормалаштириш. Шокга қарши чора тадбирларни ўтказиш. Кўкрак қафаси каркас функциясини бузилиши натижасида сунъий нафас олиш кўлланилади. Жарроҳлик амалиётига кўрсатмалар: ҳаётий аъзоларни эзилиши ва фаолиятини кескин бузилиши натижасида, қизилўнгач, трахея, асосий бронхлар, йирик қон томирлар ёрилиши натижасида ҳаёт учун ҳавфли бўлган қон кетиши Ёпиқ жароҳатлар – ҳаётий аъзолар (юрак, ўпкалар) фаолиятини нормалаштириш. Шокга қарши чора тадбирларни ўтказиш. Кўкрак қафаси каркас функциясини бузилиши натижасида сунъий нафас олиш кўлланилади. Жарроҳлик амалиётига кўрсатмалар: ҳаётий аъзоларни эзилиши ва фаолиятини кескин бузилиши натижасида, қизилўнгач, трахея, асосий бронхлар, йирик қон томирлар ёрилиши натижасида ҳаёт учун ҳавфли бўлган қон кетиши Очиқ жароҳатлар – жарроҳлик амалиёти тавсия этилади. Амалиёт ҳажми жароҳат характерига, жароҳатни тозалик даражасига, бемор умумий аҳволига боғлиқ
кўкс оралиғи очиқ жароҳатларида кўкс оралиғи очиқ жароҳатларида қизилўнгачни ёд жисм билан жароҳатланишида бронхоскопия пайтида ятрогения қизилўнгачда бажарилган жарроҳлик амалиётидан кейинги даврда чоклар етишмовчилиги бўйин чуқур флегмоналарини кўкс оралиғи атроф тўқимасига ўтиши
Юқори тана ҳарорати Юқори тана ҳарорати Ҳансираш Кўкрак қафаси ва бўйинда санчувчи оғриқлар Қизилўнгач, трахея ёки бронхлар перфорациясида пневмомедиастинум келиб чиқади Кўкс оралиғи соясини кенгайиши
Консерватив даволаш – антибактериал, дезинтоксикацион, инфузион терапия, парентерал ва энтерал овқатлантириш Консерватив даволаш – антибактериал, дезинтоксикацион, инфузион терапия, парентерал ва энтерал овқатлантириш Жарроҳлик усулида даволаш – касаллик келтириб чиқарган сабабни бартараф этиш, кўкс оралиғини дренажлаш (бўйин орқали, трансторакал, паравертебрал ёки лапаротом кесма орқали)
Ўткир медиастинит асорати сифатида кузатилиши мумкин, шунингдек туберкулёз, актиномикоз, заҳмдан сўнг ривожланади. Склерозловчи(идиопатик) медиастинит – кам учровчи патология бўлиб, бириктирувчи тўқимани кўкс оралиғига ўсиб кириши билан характерланади. Сурункали медиасти-нит ўткирга қараганда камроқ учрайди. Ўткир медиастинит асорати сифатида кузатилиши мумкин, шунингдек туберкулёз, актиномикоз, заҳмдан сўнг ривожланади. Склерозловчи(идиопатик) медиастинит – кам учровчи патология бўлиб, бириктирувчи тўқимани кўкс оралиғига ўсиб кириши билан характерланади. Сурункали медиасти-нит ўткирга қараганда камроқ учрайди.
Тана ҳарорати мейёрда ёки субфебрил Тана ҳарорати мейёрда ёки субфебрил Кўкрак қафасидаги ноинтенсив оғриқлар Кўкрак қафаси ичи лимфатик тугунларни катталашиши ҳаётий аъзоларни эзилишига олиб келиши мумкин – қизилўнгач, трахея, йирик бронхлар, юқори ковак вена
Консерватив терапия – туберкулезга қарши терапия, актинолизатлар ва антибиотиклар билан актиномикозни даволаш, нурли терапия, кортикостероидлар Консерватив терапия – туберкулезга қарши терапия, актинолизатлар ва антибиотиклар билан актиномикозни даволаш, нурли терапия, кортикостероидлар Жароҳлик даво – медиастинал лимфатик тугунларни олиб ташлаш, компрессияни келтириб чиқарган битишмалар ва чандиқларни бартараф этиш
Кўкс оралиғида ўсма касаллик-ларининг 100 тага яқин турлари учрайди. Кўкс оралиғида ўсма касаллик-ларининг 100 тага яқин турлари учрайди. Кўкс оралиғи чин ўсма касалликлари эмбриогенетик кўкс оралиғига хос бўлган тўқималардангина ҳосил бўлади ёки абберация натижасида шу тўқималарга хос бўлиб ривожланади. Кўкс оралиғида учрайдиган ўсма касалликлар онкологик касалликлар ичида 1%ни ташкил қилади. Кўкс оралиғи ўсма касалликлари кўпроқ ёш ва ўрта ёшли аҳолида учраб, эркаклар ва аёллар бирҳилда зарар-ланади.
Юқори – тимомалар, тўшорқа бўқоғи, лимфомалар Юқори – тимомалар, тўшорқа бўқоғи, лимфомалар Олдинги – тимомалар, дермоидлар, мезенхимал ўсмалар Ўрта – перикарда кисталари, бронхоген кисталар, лимфомалар Орқа – нейроген ўсмалар, энтероген кисталар
Тимус ўсмалари (10-20%гача) Тимус ўсмалари (10-20%гача) Нейроген ўсмалар (15-25%) Герминоген ўсмалар (15-25%) Лимфоид ўсмалар (20%гача) Мезенхимал ўсмалар (5-6%) Плевра мезотелиомаси Классификация-ланмайдиган ўсмалар
Достарыңызбен бөлісу: |