Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі астана қаласы білім басқармасы астана қаласы әкімдігінің «Қоғамдық тамақтандыру және сервис»



Дата21.12.2017
өлшемі80.1 Kb.
#49524
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

АСТАНА ҚАЛАСЫ БІЛІМ БАСҚАРМАСЫ

Астана қаласы әкімдігінің

«Қоғамдық тамақтандыру және сервис» колледжі МКҚК


«Бекітемін»

Директор оқу тәрбие ісі жөніндегі орынбасары ______Садирбаева Г.Н

«_____»________2017ж.


ІІ курс студенттеріне арналған

арнайы пән бойынша олимпиадалық тапсырмалар

Орындаған: оқытушы Бегалы М.Н.

Бағдарлама арнайы пәндер ЦК

отырысында талқыланды және бекітуге ұсынылды

«____»________20____ж.

____________С.М. Кожабергинова

АСТАНА - 2017

Тамақтану физиологиясы, санитария және гигиена негіздері пәне бойынша

ІІ курс студенттеріне арналған

Олимпиада тапсырмалары

І – нұсқа

1. Физиология ғылымына үлес қосқан ұлы ғалымдарды белгілеңіз



Вильям Гарвей

Роберт Бойль

М.Мальпиги

Рене Декарт

Лев Довидович

Джон Дальтон

Нильс Бор

Шванн

Михаил Ломоносов

Марк Аврелий

Джеймс Клерк

Дарвин

Горянинов

Виктор Гриньяр

Петр Леонидович

Шлейден

2. 8 алмаспайтын аминқышқылдарын белгілеңіз

Валин

Треонин

Аргинин

Пролин

Фенилаланин

Лейцин

Глутамат

Серин

Изолейцин

Цистеин

Глицин

Глутамин

Лизин

Метионин

Триптофан

Гистидин

3. Келесі азық-түліктердің ішінен ақуызы көп өнімдерді таңдаңыз.

Ет

Картоп

Бұршақ

Соя

Сары май

Сүзбе

Алма

Құрт

Балық

Сүт

4. Төменде берілген тағамды құнды заттарға дөңгелектердің ішің толтырып, анықтама беріңіздер


Ақуыз

Майлар

Минералды заттар

Көмірсулар

5. Майда ерітін және суда еритін дәрумендерді белгілеңіздер.




Ақуыз

6. Келесі анықтамалардан қатесін алып тастаңыз.



1. Адам ағзасының 70% құрайды

3. Ұлпаның құрамына кіреді

2. Астың сіңуіне қатысады

4. Гормонның қалыптасуына қатысады

7. Жануарлық және өсімдікті майларды ажыратып салыңыз

Зығыр майы

Үй құстары

Қаймақ

Теңіз қоректілер

Кілегей

Какос

Арахис

Жаңғақ

Сары май

Жүгері майы

Соя майы


Өсімдікті



Жануарлық

8. Келесі суреттердің ішінен артық суретті алып тастаңыз




1 2 3 4

9. Келесі аурулар қандай дәруменнің жетіспеуінен болады?



1. Ақшам соқыр

3. Шаштың қайызғақтануы

2. Терінің кәртаюы

4. Ерте қартаю

10. Артық сөзді алып тастаңыз

1. Тіс

5. Қарын

2. Жұтқыншақ

6. Аш ішек

3. Бауыр

7. Без

4. Қан

8. Кеңірдек

Тамақтану физиологиясы, санитария және гигиена негіздері пәне бойынша

ІІ курс студенттеріне арналған

Олимпиада тапсырмалары

ІІ - нұсқа

1. Келесі суретте берілген ағза мүшесінің атауы мен атқаратын қызметіне сипатамма жазыңыз.

1 2 3


2. Келесі сипаттамалар адамның қандай ағзасын сипаттайды?

1. Ас қалдықтары сақталады

4. Бактериялар өте көп болады

2. Екі сақина тәрізді бұлшық еттері бар

5. Клечатканы ыдыратады

3. Осы ағзада су қайтадан сіңіріледі

6. Ұзындығы 1,5-2 м

3. Келесі дәрумендер қандай азық-түлікте кездеседі?

«А» дәрумені




«В1» дәрумені




«К» дәрумені




«С» дәрумені




«Е» дәрумені




4. Толық дәрумендер мен минералды заттарға бай азық-түлікті таңдаңыз

1. Балық

3. Бауыр

2. Соя

4. Сүт

5. Зат алмасуды жақсартатын азық-түліктерді белгілеңіз

123

6. Келесі сызбаны аяқтаңыз


Метоболизм

7. Белокты рацион жасаңыз.



1. Таңғы ас

2. Түскі ас

3. Кешкі ас














































8. Дәрумендер ілімін қалыптастырушы ғалымдарды белгілеңіз

1. Николай Лунин

2. Чарлиз Дарвин

3. Казимеж Функ

4. Герман Джозефа

9. Адам ағзасындағы ас қорыту мүшелерін көрсетіңіз және атауын жазыңыз

10. Зат алмасудың негізгі кезеңдерің атап шығыңыз?





















І-нұсқа жауаптары:

1. Вильям Гарвей, М.Мальпиги, Рене Декарт, Ломоносов, Горянинов, Шванн, Шлейден, Дарвин

2. Валин, Лизин, Лейцин, Изолейцин, Триптофан, Фенилалланин, Метионин, Треонин

3. Ет, бұршақ, балық, соя, сүт, сүзбе

4. Ақуыз – адам ағзасын, ұлпанын қалыптастыруына қатысады, гормон, ферменттердің, жасушаның қалыптастыруына қатысады, ет, балық, жұмыртқа, сояда көп кездеседі.

Майлар – энергия көзі, жылуды сақтайды, биологиялық құнды заттармен қамтамасыз етеді, А және Д дәрумендерімен қамтамасыз етеді, зығыр, соя майларында кездеседі.

Көмірсулар – энергия көзі, 1 г көмірсу тотыққанда 4,1 ккал энергия бөлінеді, тәулігіне 400-500 г көмірсу қажет, көмірсудың 3 түрі бар, қант, крахмал және клечатка.

Минералды заттар – ұлпа құрамына кіреді, зат алмасуға қатысады, ас қорыту сөлін бөлуге қатысады, макро және микроэлементтер болып бөлінеді, кальций, калий, йод.

5. Майда еритін дәрумендер - А, D, E, К

Суда еритін дәрумендер - С, В1, В2, В3 (РР), В6, В12, 

6. 4

7.


Зығыр майы – өсімдіктік

Үй құстары – жануарлық

Қаймақ – жануарлық

Теңіз қоректілер – Жануарлық

Кілегей – жануарлық

Какос – өсімдіктік

Арахис – өсімдіктік

Жаңғақ – өсімдіктік

Сары май – жануарлық

Жүгері майы – өсімдіктік

Соя майы – өсімдіктік

8. 3 сурет артық себебі соя бұршағы көмірсу өнімдеріне жатпайды

9. А дәрумені

10. Кеңірдек – ауа жұту мүшесі

ІІ – нұсқа

1. 1) Өңеш – ауыз қуысынан түскен ас өңеш арқылы қарынға түседі, өңештің бұлшық еттері тамақ түскенде кеңейіп жиырылып тамақты төмен қарай ысырады.

2) Аш ішек және тоқ ішек – аш ішектің ұз 5,5-6 м аш ішекте тамақ сіңіп, құнды заттар қанға тарайды, тоқ ішек аш ішектен екі есе жуан болады 1,5-2 м, және қажет емес заттар аналь тесігі арқылы сыртқа шығарылады

3) Қарын – тамақ қорытылады, қарынның бездерінен қышқыл бөлініп, қарынға түскен тамақты ыдыратады.

2. Тоқ ішек

3.


«А» дәрумені

Бауырда, сүтте, жұмыртка, сәбіз, қызанақ

«В1» дәрумені

Қара құмық және сұлы жармалары

«К» дәрумені

Бауыр, қалақай, қырықжапырақ

«С» дәрумені

Итмұрынның, қарақат, цитрус өнімдері

«Е» дәрумені

Жаңғақ, бұршақ, жүгері, бауыр, сүт, жұмыртқа

4. Бауыр және балық және сүтті де жатқызуға болады

5. 1 және 2 сурет
6. Метаболизм

Анаболизм Катаболизм

Биосинтез Ыдырау

Үлкен молекула Кіші молекула

Энергия жұмсайды Энергия шығарады
7. Кез-келген ақуызды өнімдер (өз еркімен құрастыру)

8. Николай Лунин, Казимеж Функ

9. Ауыз қуысы, жұтқыншақ, өңеш, қарын, аш ішек, тоқ ішек

10. Зат алмасудың негізгі 3 кезеңі:

Ас қорыту (тамақтану биохимиясы)

Аралық алмасу (клетка ішілік зат алмасу)



Бөліп шығару (түзілген соңғы заттар)
Каталог: uploads -> doc -> 07c7
doc -> Сабақ жоспары Мұғалім: Сабыргалиева Гулсім Сәлімқызы Сынып: 8 " а "
doc -> 1. Хлоропластары көп ұлпа a фотосинтездеуші ұлпа
doc -> ДСҰ- ның Саудадағы техникалық кедергілер жөніндегі комитеті 2015 жылдың 1-30 қараша аралығында жарияланған хабарламалар тізімі
07c7 -> Сабақтың тақырыбы Әдепті қыз. Әліпби Мақсаты Күтілетін нәтиже
07c7 -> Сабақтың тақырыбы Қазақстанда қалыптасқан экологиялық мәселелер Жалпы мақсаты
07c7 -> В пустыне чахлой и скупой, в пустыне чахлой и скупой
07c7 -> 9 сынып бойынша Информатика пәнінен тест. І- топ. Дұрыс жазылған идентификаторлар жолын көрсету керек
07c7 -> Сабақтың тақырыбы Африканың халқы және елдері Негізгі түйінді идея
07c7 -> Зерттеу мақсаты: Қиярдың өзіндік ерекшеліктерін таныта отырып, оның адам ағзасына тигізетін пайдалы жақтарына терең талдау жасау. Қиярды тұрмыста пайдалану және оның емдік қасиеттерін ашып көрсету. Міндеттері


Достарыңызбен бөлісу:




©stom.tilimen.org 2023
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет